ΔΙΚΑΣΤΙΚΗ ΣΥΜΠΑΡΑΣΤΑΣΗ : Η πρακτική λύση στις περιπτώσεις ηλικιωμένων γονέων ή συγγενών, που πάσχουν

Σε δικαστική συμπαράσταση τίθεται ένα ενήλικο φυσικό πρόσωπο όταν η διανοητική ή και η σωματική κατάσταση του προσώπου αυτού αποκλείει μόνιμα ή προσωρινά ή και αναιρεί ολικά ή μερικά την πραγματική του δυνατότητα να φροντίζει για τις ίδιες υποθέσεις του και να προστατεύει κάθε έννομο συμφέρον του.

Πρόσωπα τα οποία πάσχουν από ψυχική ή διανοητική διαταραχή ή χαρακτηρολογικές ανωμαλίες καθώς και πρόσωπα με σωματική αναπηρία, πρόσωπα τα εκθέτουν σε κίνδυνο στέρησης τον εαυτό τους, τους ανιόντες ,τους κατιόντες ή το σύζυγό τους λόγω ασωτίας, τοξικομανίας ή αλκοολισμού αποτελούν χαρακτηριστικές περιπτώσεις ατόμων που χρήζουν δικαστικής συμπαραστάσεως.

Με δικαστική απόφαση το πρόσωπο που εμπίπτει στις παραπάνω περιπτώσεις τίθεται σε δικαστική συμπαράσταση.

Η δικαστική συμπαράσταση διακρίνεται σε στερητική και επικουρική και η καθε μία τους σε πλήρη ή μερική.

Στην στερητική δικαστική συμπαράσταση (πλήρη ή μερική), ο συμπαραστατούμενος αντιπροσωπεύεται από τον δικαστικό του συμπαραστάτη για την τέλεση δικαιοπραξιών όσο και για τη διεξαγωγή δικών, για τις οποίες έχει κηρυχθεί ανίκανος με δικαστική απόφαση.

Αντιθέτως στην επικουρική δικαστική συμπαράσταση (πλήρη ή μερική), ο συμπαραστατούμενος λαμβάνει την προγενέστερη έγγραφη συναίνεση του δικαστικού του συμπαραστάτη για την τέλεση τόσο δικαιοπραξιών όσο και για τη διεξαγωγή δικών.

Τα πρόσωπα τα οποία βάσει νόμου νομιμοποιούνται να κινήσουν τη διαδικασία υποβολής του προσώπου υπό δικαστική συμπαράσταση είναι ο σύζυγος του πάσχοντος, τα τέκνα του και οι γονείς του. Φυσικά την αίτηση μπορεί να ασκήσει και ο ίδιος ο πάσχων. Ο Εισαγγελέας Πρωτοδικών, κινεί υποχρεωτικά την ως άνω διαδικασία εφόσον πληροφορηθεί από συγγενικά ή άλλα πρόσωπα για την κατάσταση του πάσχοντος προσώπου υπό την προϋπόθεση να προβεί σε εξακρίβωση της αλήθειας κι ακρίβειας των παρεχόμενων σε αυτόν πληροφοριών. Τέλος, την αίτηση μπορεί να ασκήσει και ο επίτροπος του ανηλίκου κατά το τελευταίο έτος της ανηλικότητάς του και μόνο όταν ο ανήλικος πάσχει από ψυχοδιανοητική διαταραχή. Αποκλειστικά και μόνο στις περιπτώσεις προσώπων που πάσχουν από ψυχοδιανοητικές διαταραχές , δύναται το Δικαστήριο να επέμβει αυτεπάγγελτα.

Ο δικαστικός συμπαραστάτης είναι κατά κανόνα φυσικό πρόσωπο, ασκεί λειτούργημα, προσωποπαγές και μη υποχρεωτικό. Σ’ αυτόν ανατίθεται η νόμιμη αντιπροσώπευση του συμπαραστατουμένου (στην περίπτωση της στερητικής δικαστικής συμπαράστασης) ή η παροχή συναίνεσης σε ορισμένες πράξεις του συμπαραστατουμένου (στην περίπτωση της επικουρικής δικαστικής συμπαράστασης).

Ο δικαστικός συμπαραστάτης διορίζεται για όλο το χρονικό διάστημα της διάρκειας της δικαστικής συμπαράστασης και η θητεία του αρχίζει με την τελεσιδικία -και όχι με την δημοσίευση- της απόφασης που τον διορίζει και λήγει με την με οποιοδήποτε τρόπο λήξη της δικαστικής συμπαράστασης. Σε ορισμένες περιπτώσεις το δικαστήριο ορίζει και δύο δικαστικούς συμπαραστατες αναθέτοντας στον έναν τη διοίκηση της περιουσίας και στον άλλο την επιμέλεια του προσώπου του δικαστικά συμπαραστατουμένου.

Ο δικαστικός συμπαραστάτης οφείλει να ασκεί το λειτούργημά του σύμφωνα με το νόμο και με γνώμονα το συμφέρον του συμπαραστατουμένου. Παράβαση των υποχρεώσεών του αυτών γεννά, εκτός άλλων, υποχρέωση για αποζημίωση του συμπαραστατουμένου ή των κληρονόμων του.

Υπεύθυνο για τη σωστή τήρηση των υποχρεώσεων-καθηκόντων του δικαστικού συμπαραστάτη, είναι το εποπτικό συμβούλιο, που αποτελείται από τρία έως πέντε άτομα. (ορίζεται στην απόφαση κήρυξης σε στερητική δικαστική συμπαράσταση, μαζί με τον Συνήθως πρόκειται για συγγενείς του ανηλίκου ή φίλους των γονέων του. Προεδρεύει αυτού ένα από τα μέλη. Το εποπτικό συμβούλιο εποπτεύει το σύνολο της δράσης του δικαστικού συμπαραστάτη και ελέγχει τους λογαριασμούς που υποβάλλει ο δικαστικός συμπαραστάτης.

Εάν το δικαστήριο δεν μπορέσει να εξεύρει κατάλληλο πρόσωπο για το λειτούργημα του δικαστικού συμπαραστάτη, η δικαστική συμπαράσταση ανατίθεται σε σωματείο ή ίδρυμα που έχει συσταθεί ειδικά για το σκοπό αυτό και διαθέτει το κατάλληλο προσωπικό και υποδομή, άλλως ανατίθεται στην αρμόδια κοινωνική υπηρεσία.

Η δικαστική συμπαράσταση λήγει αυτοδικαίως στις περιπτώσεις θανάτου του συμπαραστατουμένου ή με την κήρυξή του σε αφάνεια, οπότε αυτός θεωρείται νεκρός είτε με δικαστική απόφαση, η οποία αίρει την δικαστική συμπαράσταση οπότε το πρόσωπο επανέρχεται από πλευράς δικαιοπρακτικής ικανότητας και επιμέλειας στην κατάσταση στην οποία βρισκόταν πριν από την κήρυξη της δικαστικής συμπαράστασης.

Αρμόδιο Δικαστήριο είναι το Μονομελές Πρωτοδικείο του τόπου της συνήθους διαμονής του πάσχοντος, που δικάζει κατά τη διαδικασία της εκούσιας δικαιοδοσίας.

Για ερωτήματα και πληρέστερη ενημέρωση, αναφορικά με τους όρους και τις προϋποθέσεις που αφορούν την συγκεκριμένη περίπτωσή σας, μπορείτε αρχικά να επικοινωνήσετε τηλεφωνικώς για παροχή νομικών συμβουλών στο δικηγορικό γραφείο του Θωμά Οικονόμου (6977446423).

Το άρθρο αυτό έχει αναρτηθεί στο blog της ιστοσελίδας του δικηγορικού γραφείου www.thomasoikonomou.com